عوامل ژنتیکی ناباروری در مردان
تحقیقات نشان داده است که ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد ناباروری در مردان ناشی از ژنتیک است. در حالی که سایر عوامل باروری مردانه مانند سن، رژیم غذایی، سبک زندگی و هورمون‌ها رایج هستند اما ژنتیک گاهی یکی از عوامل یا حتی تنها علت ناباروری مردانه به شمار می‌رود.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مردانی که نابارور هستند، احتمالا پسران ناباروری نیز دارند. یک مطالعه نشان داد که فرزندان پسر مردانی که برای باردارشدن از تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) استفاده کرده‌اند، در مقایسه با کودکان پسری که به‌طور طبیعی باردار شده بودند، به‌طور قابل‌توجهی پارامترهای کیفیت منی ضعیف از جمله غلظت اسپرم کمتر، تعداد اسپرم و تحرک کمتر را تجربه می‌کنند. البته شواهد قطعی برای مشخص کردن دقیق اینکه چه چیزی باعث پارامترهای کیفیت پایین مایع منی می‌شود وجود ندارد.
همراه ما باشید با مطالب جالب و خواندنی دکتر نرگس علیان متخصص زنان و زایمان اصفهان :
- کیست سینه از شایع‌ترین مشکلات غیرسرطانی سینه
- بارداری خارج از رحم چطور اتفاق می افتد ؟
- متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان
- جراحی هیسترکتومی در خانم ۵۶ ساله
- علت خارش و سوزش پستان
- دکتر نرگس علیان جراح زنان و متخصص زنان و زایمان اصفهان
- رابطه جنسی و بروز عفونت قارچی واژینال
- پیشگیری از زگیل تناسلی
- علائم تشخیصی سوزاک
- دستورالعمل‌های بعد از پاره شدن کاندوم بعد از رابطه جنسی
ناباروری پروستات (ناباروری واریکوسل)
پروستات غده‌ای کوچک و عضلانی به اندازه یک گردو یا توپ پینگ‌پنگ است که عضو مهمی از اندام تناسلی ضروری مردانه محسوب می‌شود. بنابراین اگر فردی دچار مشکلات پروستات شود، این موضوع می‌تواند بر باروری او تاثیر بگذارد. اگرچه یک مرد برای زندگی نیازی به پروستات فعال ندارد، اما پروستات برای تولیدمثل طبیعی بسیار مهم است، زیرا مایعی تولید می‌کند که تقریبا ۲۰ درصد منی را تشکیل می‌دهد. این مایع شیری حاوی مواد مختلفی است که در عملکرد اسپرم تاثیرگذار هستند.
مشکلات پروستات مثل سرطان پروستات، پروستاتیت و هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات می‌توانند بر باروری فرد تاثیر بگذارند. سرطان پروستات بعد از سرطان پوست، دومین نوع سرطان شایع در مردان است. از هر هشت مرد یک نفر در طول زندگی خود به سرطان پروستات مبتلا می‌شود. پروستاتیت یا عفونت یا التهاب پروستات نیز یک مشکل شایع اورولوژی است که می‌تواند باعث سوزش یا درد ادرار، تکرر و فوریت ادرار، ناتوانی در تخلیه خوب مثانه و انزال سخت یا دردناک شود.
ناباروری ژنتیکی
تقریباً ۱۰ تا ۱۵ درصد از زوج‌ها ناباروری را تجربه می‌کنند که بیش از نیمی از این موارد به دلیل یک مسئله ژنتیکی است. در این موارد، علت ژنتیکی ممکن است ارثی باشد. هر دو عامل زنانه و مردانه تقریبا یک سوم موارد ناباروری را تشکیل می‌دهند. یک سوم باقیمانده از موارد ناباروری به دلایل ناشناخته یا ترکیبی از عوامل مردانه و زنانه رخ می‌دهد.
ناباروری زنان می‌تواند دلایل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، مشکلات مربوط به تخمک‌گذاری، اندومتریوز یا تغییرات ساختاری در سیستم تولیدمثل داشته باشد. برخی از موارد دیگر نیز از جمله سن، وزن، یا سابقه بیماری‌های مقاربتی نیز بر ناباروری زنان تاثیر می‌گذارند. در نهایت، ژنتیک در حدود ۱۰ درصد ناباروری زنان نقش دارد.
برخی از عوامل ژنتیکی که بر ناباروری زنان تاثیر می‌گذارند، عبارتند از تغییر کروموزوم ارثی یا یک نوع تک ژنی که از والدین به فرزند منتقل می‌شود. علاوهبراین، اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های خاصی مانند یائسگی زودرس یا اندومتریوز را دارید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به همان مشکلات نیز باشید. به‌طور کلی شرایط ژنتیکی خاص و مسائل کروموزومی که ممکن است باعث نازایی زنان شود عبارتند از:
- سندرم ترنر
- نارسایی تخمدان اولیه مرتبط با X شکننده (FXPOI)
- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH)
- بازآرایی کروموزومی
ناباروری ژنتیکی در مردان
ناباروری مردان می‌تواند ناشی از تولید کم اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم یا انسدادی باشد که از تحویل اسپرم جلوگیری می‌کند. عوامل دیگری مانند بیماری‌های مزمن، آسیب‌ها، انتخاب سبک زندگی و ژنتیک نیز ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشند. ژنتیک در حدود ۱۵ درصد ناباروری مردان نقش دارد. شرایط ژنتیکی خاص و مسائل کروموزومی که ممکن است باعث ناباروری مردان شود عبارتند از:
- سندرم کلاین فلتر (KS)
- سندرم کالمن
- فیبروز کیستیک (CF)
- ریزحذف‌ها در کروموزوم Y
- بازآرایی کروموزومی
ناباروری و کم‌کاری تیروئید
مطالعات نشان می‌دهد که بین ناباروری و کم کاری تیروئید در زنان و مردان ارتباطی وجود دارد و هر دوی کم‌کاری تیروئید و پرکاری تیروئید می‌توانند بر باروری تاثیر منفی بگذارند. حتی کم‌کار تیروئید می‌تواند بر توانایی حمل جنین تا زمان زایمان تاثیر بگذارد.
در کم‌کاری تیروئید، غده تیروئید شما به اندازه کافی برخی از هورمون‌های مهم را تولید نمی‌کند. سطوح پایین هورمون تیروئید می‌تواند آزاد شدن تخمک از تخمدان را مختل کند. علاوهبراین، برخی از علل زمینه‌ای کم‌کاری تیروئید مانند برخی اختلالات خود‌ایمنی یا هیپوفیز ممکن است باروری را مختل کنند. اختلالات تیروئید در مردان نیز می‌تواند بر باروری زوجین تاثیر بگذارد. عملکرد نامنظم تیروئید می‌تواند به کیفیت و تحرک اسپرم آسیب برساند و ورود اسپرم به تخمک برای لانه‌گزینی را دشوار کند.
از همین رو درمان کم‌کاری تیروئید می‌تواند به رفع مشکل ناباروری کمک کند. اما اگر پس از اصلاح کم‌کاری تیروئید، ناباروری باقی بماند، ممکن است بخاطر مشکلات دیگری باشد. اگر کم‌کاری تیروئید دارید و در تلاش برای باردارشدن هستید، بهتر است که با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که کم‌کاری تیروئید شما تحت کنترل است.
همینطور اگر کم‌کاری تیروئید دارید و باردار شده‌اید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. نظارت دقیق بر سطح هورمون تیروئید در دوران بارداری می‌تواند رشد طبیعی جنین را تقویت کرده و خطر سقط جنین را کاهش دهد.
ناباروری و افسردگی
در حالی که ناباروری مشکلی پزشکی است، اما هنوز برخی از افراد مبتلا به ناباروری از این موضوع شرم می‌کنند. باردار نشدن پس از تلاش برای مدت طولانی می‌تواند عمیقا ناامید کننده و خسته‌کننده باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به افسردگی ممکن است کمتر به دنبال درمان ناباروری باشند.
ناباروری و افسردگی
این در حالی است که بسیاری از افراد مبتلا به مشکلات باروری می‌توانند پس از درمان‌هایی مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) صاحب فرزند شوند. با‌این‌حال، بسیاری از افراد در مورد اینکه آیا درمان موثر خواهد بود یا خیر، اضطراب دارند و همین آنها را به سمت افسردگی سوق می‌دهد. برخی از دلایلی که افراد مبتلا به ناباروری افسردگی را تجربه می‌کنند عبارتند از:
فشار
ناباروری می‌تواند یک تجربه استرس‌زا باشد. برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که استرس ممکن است بر احتمال باردارشدن تاثیر بگذارد، اگرچه شواهد کافی برای تایید این ارتباط وجود ندارد.
شرایط پزشکی
برخی از مسائل پزشکی موثر بر باروری، مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، ممکن است خطر افسردگی را افزایش دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که افسردگی و اضطراب ممکن است در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک سه برابر بیشتر از افراد دیگر باشد.
چالش‌های عاطفی و فیزیکی
مطالعات نشان می‌دهد که زنانی که به دنبال درمان ناباروری هستند، با پیشرفت درمان، اضطراب و افسردگی آنها بدتر می‌شود.
ناباروری هورمونی مردان
تعادل مناسب هورمون‌های تستوسترون، محرک فولیکول (FSH)، هورمون لوتئینه کننده (LH)، پرولاکتین (PRL)، استروژن، هورمون محرک تیروئید (TSH) و هورمون‌های تیروئید (T3 و T4) برای باروری طبیعی مهم هستند. هر یکی از این هورمون‌ها نقش مهمی در فرآیند تولیدمثل ایفا می‌کنند و اگر یک هورمون سطح پایینی داشته باشد، می‌تواند تعادل هورمونی را بهم بزند.
عدم تعادل هورمونی می‌تواند یکی از دلایل ناباروری در مردان است. اگر پزشک با تجربه و تحلیل غیرطبیعی در مایع منی مواجه شود، به خصوص اگر غلظت اسپرم کمتر از ۱۰ میلیون در میلی لیتر باشد، باید ارزیابی غدد درون‌ریز انجام دهد.
در چنین شرایطی آزمایش هورمون محرک فولیکول و تستوسترون که برای تولید اسپرم مهم هستند اندازه‌گیری می‌شود. تستوسترون بر میل جنسی، رشد مو، عملکرد نعوظ، توده عضلانی، توزیع چربی و تولید اسپرم تاثیر می‌گذارد. هورمون محرک فولیکول نیز تولید اسپرم را تحریک می‌کند.
اگر آزمایشات بیشتری بر اساس این نتایج موردنیاز باشد، پزشک ممکن است سطوح هورمون لوتئینیزه‌کننده (LH)، پرولاکتین (PRL) و هورمون‌های تیروئید را ارزیابی کند. هورمون لوتئینه‌کننده، بیضه‌ها را برای تولید تستوسترون تحریک می‌کند. سطوح بالا پرولاکتین می‌تواند بر عملکرد بیضه از جمله تستوسترون و تولید اسپرم تاثیر بگذارد و بر توانایی فرد برای نعوظ مشکل ایجاد کند.
از آنجایی که سطح هورمون شما در طول روز از بالا به پایین در نوسان است، زمان انجام آزمایش هورمونی برای ناباروری مردانه مهم است. تستوسترون به‌طور طبیعی در صبح به اوج خود می‌رسد، بنابراین آزمایش خون صبحگاهی برای اندازه‌گیری دقیق سطح هورمون مردان مهم است. نتایج این آزمایش خون به همراه آنالیز مایع منی، معاینه فیزیکی و سابقه شخصی، تصویر واضحی از باروری فرد به پزشک ارائه می‌دهد.
غربالگری ناباروری
تست‌های غربالگری ناباروری به آزمایشات و سونوگرافی‌هایی که برای یافتن علت ناباروری در زنان انجام می‌شود، گفته می‌شود. در پروسه غربالگری پیش از بارداری، پزشک معالج، خانمی که تصمیم به بارداری دارد را از لحاظ ژنتیکی و سابقه بیماری‌های فامیلی مانند کم‌خونی داسی‌شکل، تالاسمی و یا سیستیک فیبروزیس مورد بررسی قرار می دهد.
بدون دیدگاه