قرص اورژانسی روشی برای جلوگیری از بارداری

قرص اورژانسی

قرص اورژانسی | بانوانی که رابطه جنسی دارند و قصد بارداری را ندارند باید به انواع روش های پیشگیری از بارداری آشنا باشند. داشتن یک روش پیشگیری مطمئن باعث آسودگی خاطر بیشتر در رابطه جنسی میشود. روش های پیشگیری مختلفی وجود دارد مثل قرص اورژانسی، آی یو دی، کاندوم، آمپول و… که ما قرار است در این مقاله روش های ضدبارداری اورژانسی را بررسی کنیم.

مطالب خواندنی و آموزنده دکتر نرگس علیان متخصص زنان و زایمان اصفهان :

• جراحی میوم بدون جراحی هیسترکتومی
• بیماری های شایع مقاربتی
• خارج کردن میوم حجیم رحم توسط دکتر نرگس علیان
• متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان
• جراحی برداشت میوم های متعدد رحمی 
• تشخیص و درمان سرطان تخمدان
• راه های درمانی اختلالات ارگاسم یا آنورگاسمی
• زایمان سزارین توسط دکتر نرگس علیان

قرص اورژانسی چیست؟

به اسم قرص صبح روز بعد یا ضدبارداری اورژانسی هم شناخته میشوند. همان طور که از اسمشان پیداست فقط باید در موارد اورژانسی مصرف شوند و نمی توان به عنوان روش پیشگیری از آنها استفاده کرد. چرا که تاثیرات زیادی روی سلامت فرد میگذارند. میزان مصرف نرمال، قرص اورژانسی تنها ۲ الی ۳ بار در سال است.

اگر یک رابطه ی محافظت نشده داشتید و یا اگر حین رابطه کاندوم پاره شد، میتوان برای جلوگیری از بارداری ناخواسته از قرص اورژانسی استفاده کرد. همچنین اگر تجاوز جنسی اتفاق افتاده باشد، قرص اورژانسی میتواند از بارداری جلوگیری کند.

قرص اورژانسی چگونه از بارداری جلوگیری میکند؟

ضد بارداری اورژانسی با جلوگیری یا به تاخیر انداختن تخمک گذاری از بارداری جلوگیری میکند. IUD حاوی مس با ایجاد تغییر شیمیایی در اسپرم و تخمک از لقاح جلوگیری میکند. پیشگیری از بارداری اورژانسی نمیتواند حاملگی ثابت شده را قطع کند یا به جنین در حال رشد آسیب برساند. انواع قرص های اورژانسی این قرصها در ۲ نوع ۱عددی و ۲عددی در بازار موجود هستند. این قرصها حاوی هورمون پروژسترون هستند و با نام تجاری لوونورژسترول شناخته میشوند.

نوع یک عددی قرص اورژانسی در دوز ۱.۵ میلی گرمی تهیه شدهاند و بعد از رابطه ی محافظت نشده استفاده میشوند. نوع دو عددی این قرص ها، در دوز ۰.۷۵ میلی گرمی تهیه شده اند. یکی از آنها بلافاصله بعد از رابطه ی محافظت نشده و دیگری ۱۲ ساعت بعد استفاده می شود اما میتوان هر دو را همزمان مصرف کرد.

Ella نوع دیگری از قرص اورژانسی است که غیرهورمونی بوده و فقط با تجویز پزشک به فروش میرسد. این قرص ضد پروژستین است و در صورت مصرف طی ۵ روز اول بعد از رابطهی محافظت نشده از بارداری جلوگیری میکند. جایگزین قرص اورژانسی اگر بعد از یک رابطهی محافظت نشده قرص اورژانسی در دسترس نبود میتوان از قرص های ضدبارداری LD و یا HD برای جلوگیری از بارداری استفاده کرد.

در این صورت تعداد قرصها، میزان هورمون هایی که وارد بدن میشود و همچنین ترکیب قرص ها با قرص اورژانسی متفاوت است حتی ممکن است حالت تهوع بیشتری هم به همراه داشته باشد. قرص اورژانسی طریقه ی مصرف قرص ضد بارداری به عنوان قرص اورژانسی به این صورت است که قرصهای ال دی (LD) را باید ۴ عدد به صورت همزمان مصرف کرد و بعد از ۱۲ ساعت دوباره ۴ قرص ال دی دیگر استفاده شود.

قرص اچ دی(HD): باید ۲ قرص اچ دی به شکل همزمان مصرف شود و ۱۲ ساعت بعد، دوباره دو قرص اچ دی دیگر.

در چه صورت ضد بارداری اورژانسی اثر نمیکند؟

به طور کلی قرصهای اورژانسی در حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درصد تاثیرگذار هستند و هر چه زودتر مصرف شوند، اثرگذاری بیشتری خواهند داشت. درصورتی که فرد وزن زیادی داشته و یا BMI (یه محاسبه کلی از چربیهای بدن بر اساس قد و وزن) که اگر نتیجه بالای ۳۰ باشد در این صورت تاثیر قرص کمتر میشود و حتی ممکن است تاثیر نداشته باشد. زمانی که فرد داروهایی مصرف کند که با قرصهای اورژانسی تداخل داشته باشد. مثل داروهای ضد افسردگی یا باربیتورات ها، کاربامازپین، فنی توئین و … زمانی که تخمک گذاری انجام شده باشد. (چرا که قرصها با مکانیسم تاخیر تخمک گذاری و یا عدم تخمک گذاری کار میکنند). بهتر است قرص بلافاصله بعد از رابطهی محافظت نشده، مصرف شود اما تا ۷۲ ساعت بعد هم میتوان از قرص استفاده کرد.

تاثیر قرص اورژانسی ۳ تا ۵ روز است. نکات مهم در مورد مصرف قرص اورژانسی قبل از مصرف قرص ضد بارداری حتما به نکاتی که در ادامه برایتان بازگو میکنیم توجه داشته باشید. اگر بعد از گذشت ۳ تا ۴ هفته بعد از مصرف قرص اورژانسی، پریود اتفاق نیفتاد بهتر است آزمایش بارداری داده شود. در صورتی که میزان خونریزی بیشتر از ۲ تا ۳ هفته طول کشید حتما به پزشک متخصص زنان و زایمان اصفهان مراجعه کنید.

همچنین توجه داشته باشید که با مصرف قرص اورژانسی بسته به واکنش هر فرد، ممکن است یک یا چند دوره پریود نامنظم را تجربه کنید و حتی ممکن است دچار لکه بینی غیرطبیعی شوید که جای نگرانی ندارد. در نظر داشته باشید که هر بار مصرف قرص اورژانسی فقط برای همان رابطه ی جنسی است و تا ۷۲ ساعت موثر خواهد بود و بر رابطه هایی که بعد از آن زمان داشته باشید تاثیری نخواهد گذاشت. اگر بعد از مصرف قرص اورژانسی خونریزی و لکه بینی فرد بیشتر از ۲ تا ۳ هفته طول کشید و یا دردهای شدیدی داشت بهتر است به پزشک متخصص زنان و زایمان اصفهان مراجعه کند زیرا ممکن است بارداری خارج از رحم رخ داده باشد.

قرص اورژانسی از بیماری های مقاربتی جلوگیری نمیکند و در روابط پرخطر باید حتما از کاندوم استفاده شود تا احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی کاهش پیدا کند. مصرف قرص اورژانسی باعث سقط جنین نمیشود و اگر ندانسته و با وجود بارداری استفاده شوند مشکلی برای جنین پیش نمیآید.

از چه سنی به بعد میتوان قرص اورژانسی را مصرف کرد؟

از آنجایی که این قرصها هورمونی هستند اصلا برای سنین قبل از شروع دوره قاعدگی و زیر ۱۷ سال مجاز نمیباشد و سنین بالاتر می توانند این قرص را مصرف کنند. خارج شدن قرص اورژانسی با حالت تهوع در مواردی که پس از مصرف قرص، حالت تهوع شدید و باعث شد که محتویات معده خارج شود لازم است مجدد قرص را مصرف کنید زیرا قرص فرصت اینکه در دستگاه گوارش جذب شود را نداشته است برای رفع این مشکل فورا قرص دیگری را مصرف کنید.

چه زنانی نباید از قرص اورژانسی استفاده کنند؟

تقریبا همه زنان میتوانند از قرص ضد بارداری استفاده کنند . اما کسانی که جزء موارد زیر هستند از استفاده آن باید خودداری کنند. بارداری پس از تخمک گذاری حساسیت به قرص اورژانسی در زمان شیردهی در سنین قبل از قاعدگی(قبل از ۱۷ سالگی) مصرف دارو ( اثر قرص اورژانسی را کم میکند) زنانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند . اثر این قرصها برایشان کمتر و باید روشهای مطمئنتری را برای جلوگیری از بارداری استفاده کنند.

مصرف قرص اورژانسی در دوران شیردهی امکان دارد . که زن خیلی زود پس از تولد نوزاد دوباره باردار شود . حتی در صورت شیردهی و حتی اگر پریودها برنگشته باشد. در صورت نیاز به قرص اورژانسی میتوان به زنان توصیه کرد که پیشگیری از بارداری اورژانسی فقط با قرص پروژسترون (لوونورژسترول یا اولیپریستال استات) از روز ۲۱ پس از زایمان و استفاده از دستگاه مسی(IUD) داخل رحمی اورژانسی از روز ۲۹ پس از زایمان استفاده شود.

عوارض قرص ضدبارداری اورژانسی مصرف قرص ضد بارداری اورژانسی عوارض جدی یا طولانی مدتی ندارد . اما میتواند باعث مشکلاتی شود مانند: تهوع و استفراغ سردرد و دل درد خونریزی ضعف و بیحالی حساسیت پستان ها دردهای شکمی و لگنی گرفتگی عضلات تغییرات در خلق و خو تغییر در قاعدگی بعدی گرچه قرص های ضد بارداری سلامت تخمک ها را به خطر نمیاندازد . اما استفاده آن به طور مکرر مثل هر داروی دیگری میتواند به بدن زن آسیب بزند پس بهتر است  . یک روش پیشگیری مطمئن انتخاب کنید تا مجبور به استفاده از قرص اورژانسی نباشید، مگر در موارد خاص.