عوامل سقط مکرر جنین

سقط مکرر

سقط مکرر به از دست دادن جنین طی دو یا چند مرتبه در دوران بارداری گفته می‌شود. سقط جنین همان از بین رفتن جنین، قبل از تکامل و برخوداری از توانایی حیات  است. (منظور پیش از تکامل جنین تا قبل از هفته بیستم بارداری است).

اگر جنین به صورت مکرر از بین رود، اصطلاح سقط مکرر یا سقط تکراری به آن منتسب می‌شود. چنانچه سقط برای بار اول رخ دهد، معمولاً با عامل مشخصی همراه نیست و نیازی به پیگیری و نگرانی ندارد. در صورت تمایل می‌توان جهت اطمینان از سلامت مادر و بررسی عوامل سقط به دکتر مراجعه کرد. اما الزامی برای این کار وجود ندارد.

سقط جنین براساس زمان بارداری به دو بازه زمانی تقسیم می‌شود:

سقط سه ماه اول: از دست رفتن جنین از ابتدای بارداری تا قبل از هفته دوازدهم

سقط سه ماه دوم: از دست رفتن جنین از هفته دوازدهم تا بیستم بارداری

وجود ناهنجاری‌های رحم، مشکلات ناباروری و از بین رفتن جنین دارای ضربان قلب از جمله مشکلاتی است که امکان دارد، برای زنان بالای ۳۵ سال که به سقط جنین دچار می‌شوند، به وجود بیاید. این موارد نیاز به بررسی دقیق دکتر متخصص زنان و زایمان دارد و فرد مورد نظر باید تحت نظر متخصص زنان قرار گیرد.

علت سقط مکرر چیست؟

• علل ایمونولوژیک

برای اینکه جنین توسط رحم پذیرش شود، باید دارای یک محیط ایمن و ایمولونوژیک باشد. اختلال در سیستم ایمنی آندومتر منجر به سقط جنین می‌شود. سقط جنین در اثر عوامل ایمونولوژیک اکثرا در سه ماهه‌ی اول بارداری اتفاق می‌افتد. حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد از علل سقط مکرر جنین، حاصل از مشکلات ایمونولوژیک هستند.

• عوامل هورمونی

عوامل هورمونی مانند اختلالات سیستم تیروئید(کم کاری و پرکاری تیروئید)، افزایش پرولاکتین و افزایش هورمون‌های مردانه در سندروم تخمدان پلی کیستیک از جمله علل هورمونی سقط جنین هستند.

عوامل هورمونی معمولاً باعث سقط جنین در سه ماهه اول بارداری می‌شوند. افزایش میزان تولید آندروژن و انسولین در زنان دارای سندروم تخمدان پلی کیستیک منجر به ایجاد محیط هورمونی نامناسب در رحم شده و ریسک ایجاد سقط را افزایش می‌دهد.

یکی دیگر از مهمترین عوامل هورمونی منجر به سقط، دیابت مادر است. افزایش میزان قند خون در زمان لقاح، سقط و ناهنجاری‌های جنین را افزایش می‌دهد.

• 

• مشکلات آناتومیک رحم

مشکلات آناتومیک رحم مثل سپتوم، رحم دوتایی، رحم دوشاخ و کوتاه بودن طول سرویکس از عوامل سقط مکرر جنین به شمار می‌آیند. این مشکلات از طریق انجام گراف رنگی رحم و لوله‌های فالوپ تشخیص داده می‌شوند. در صورت تشخیص برخی از اختلالات رحم مانند سپتوم رحم، یرای درمان باید با روش‌های هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی استفاده شود.

احتمال ایجاد سقط جنین در رحم سپتوم دار حدود ۹۰ درصد است که پس از اصلاح ناهنجاری‌های سپتوم میزان بارداری موفق به ۹۰ درصد می‌رسد. علت ایجاد سقط در سپتوم رحم، عواملی مانند لانه گزینی جنین بر روی بافت فیبروز سپتوم دارد.

• مشکلات عفونی

وجود برخی عوامل عفونی مانند سل، توکسوپلاسموز، ویروس سرخجه، سرخک، تبخال و سایتومگالوویروس سبب ایجاد اختلال در محیط پذیرش جنین شده و سقط مکرر را برای مادر مهیا می‌کند. بهتر است بانوان پیش از اقدام به بارداری حتماً توسط پزشک معاینه شوند و همچنین آنتی بادی مربوط به عفونت‌های فوق در جریان خون آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد.

• عوامل ژنتیک

یکی از مهمترین علل سقط، مشکلات ژنتیکی جنین است. جنین دارای مشکل ژنتیکی معمولاً در سه ماهه اول بارداری سقط شده و یا دچار ایست ضربان قلب می‌شود. البته مشکلات سقط در جنین دچار اختلالات ژنتیکی، به دلیل حذف نرمال در روند تولید مثل است.

اگر این مورد و حذف سلولی انجام نشود احتمال تولد جنین‌های ناهنجار بیشتر می‌شود. یکی از عوامل سقط جنین دارای اختلالات ژنتیکی سن بالای مادر است. بانوی دارای سن بالا ی اکسی که از ذخیره تخمدان کافی برخوردار نیست، در تشکیل دوک‌های میوزی، جریان تقسیم تخمک با اختلال روبه‌رو می‌شود. این عوامل باعث ایجاد جنین ناهنجار و افزایش میزان سقط جنین می‌شود.

• علل ترومبوفیلی

اختلال در انعقاد خون و سیستم انعقادی هنگام تشکیل جفت برای شکل‌گیری مناسب سلول‌های جفتی و در نتیجه رشد نرمال جنین در آینده الزامی است. یک حاملگی موفق وابسته به عوامل جفتی مناسب و فاکتورهای ترومبوفیلی می‌باشد.

اختلال در فاکتورهای ترومبوفیلی که با بررسی آزمایشات خون مشخص می‌شود، نقش مهمی در بررسی علل سقط مکرر دارد. عوامل ترومبوفیلی می‌تواند به صورت اکتسابی و یا به صورت مادرزادی باشد.

• عوامل محیطی

عواملی مانند مصرف فراوان سیگار، کافئین و چاقی بیش از حد مادر، ریسک سقط مکرر جنین را افزایش می‌دهد.  برخورد با سموم محیطی مانند گازهای بیهوشی در اتاق عمل، سرب در هوای آلوده، جیوه، کادمیوم، کار در خشکشویی، چاپخانه، برخورد با فلزات سنگین، سموم و کودهای شیمیایی مصرفی در کشاورزی می‌تواند سبب افزایش میزان سقط جنین شود.

برخی اوقات برررسی کامل سقط مکرر، به دلایل مشخصی دست پیدا نمی‌کند، به همین دلیل به آن سقط با علت نامشخص گفته می‌شود.

بیشتر بخوانید :  آلودگی هوا و سقط جنین