دلایل ناباروری
علت ناباروری در زوجین می‌تواند به یک یا هر دو طرف برگردد. ناباروری یک سوم مواقع ناشی از عوامل زنانه و حدود یک سوم مواقع هر دو عامل زنانه و مردانه در آن دخیل هستند. گاها نیز هیچ علت قابل شناسایی برای ناباروری وجود ندارد. ما در ادامه در مورد دلایل ناباروری در مردان و زنان صحبت کرده‌ایم :
همراه ما باشید با مطالب خواندنی دکتر نرگس علیان متخصص زنان و زایمان اصفهان :
- آشنایی با علت و درمان منوراژی
- از پساری رحم چه می دانید ؟
- عفونت اچ پی وی چه سرطان هایی در پی دارد ؟
- بهترین متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان
- دانستنی های جراحی برداشتن رحم
- کیست کورپوس لوتئوم چیست ؟
- جراحی زیبایی زنان
- متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان
- جراحی ترمیم واژن و نکاتی که باید بدانید :
- درمان درد لگن در زنان
دلایل ناباروری در مردان
علل ناباروری در مردان می‌تواند ناشی از واریکوسل، عفونت، ارگاسم خشک و برخی موارد دیگر باشد. واریکوسل به ورم و پیچ خوردگی غیرطبیعی ر‌گ‌های اطراف بیضه‌ها گفته می‌شود. این مورد شایع‌ترین علت ناباروری مردان است. اگرچه دلیل دقیق ایجاد واریکوسل ناشناخته است اما ممکن است مربوط به جریان خون غیرطبیعی باشد. واریکوسل منجر به کاهش کمیت و کیفیت اسپرم می‌شود.
برخی از عفونت‌ها نیز می‌توانند در تولید اسپرم یا سلامت اسپرم مشکل ایجاد کنند. گاها نیز می‌توانند باعث ایجاد زخم شوند و عبور اسپرم را مسدود کنند. انزال رتروگراد یا ارگاسم خشک نیز یکی دیگر از علل ناباروری مردان است. ارگاسم خشک زمانی اتفاق می‌افتد که مایع منی به جای بیرون آمدن از نوک آلت تناسلی، در حین ارگاسم وارد مثانه شود. شرایط مختلف بهداشتی از جمله دیابت، صدمات ستون فقرات، داروها و جراحی مثانه، پروستات یا مجرای ادرار می‌توانند باعث انزال رتروگراد شوند.
از دیگر دلایل ناباروری در مردان می‌توان به آنتی‌بادی‌های ضد اسپرم اشاره کرد. آنتی‌بادی‌های ضد اسپرم سلول‌های سیستم ایمنی هستند که به اشتباه اسپرم را به عنوان مهاجمان مضر معرفی می‌کنند و سعی در ازبین‌بردن آن‌ها دارند.
سرطان و تومورها نیز ممکن است منجر به ناباروری در مردان شوند. در واقع تومورها می‌توانند از طریق غده‌هایی مانند غده هیپوفیز که هورمون‌های مربوط به تولیدمثل را آزاد می‌کنند یا به دلایل ناشناخته به‌طور مستقیم بر روی اندام‌های تولیدمثل مرد تاثیر بگذارند. در بعضی موارد، جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان تومورها می‌تواند بر باروری مردان تاثیر بگذارد.
عدم تعادل هورمونی، نقص در مجرای حمل اسپرم و نقص کروموزوم، مشکلات مربوط به مقاربت جنسی، بیماری سلیاک و مصرف دروهای خاص نیز بر ناباروری مردان تاثیرگذار هستند.
ناباروری مردان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
باروری مردان مستلزم آن است که بیضه‌ها به اندازه کافی اسپرم سالم تولید کنند. پس از آن اسپرم به داخل واژن فرستاده شده و به تخمک می‌رود. آزمایش‌های مربوط به ناباروری مردان تلاش می‌کنند تا مشخص کنند که آیا هر یک از این فرآیندها مختل شده‌اند یا خیر! ممکن است پزشک با یک معاینه فیزیکی مشکل را تشخیص دهد. اما برای تشخیص درست ممکن است آزمایش‌های باروری زیر تجویز شود:
- تجزیه و تحلیل مایع منی
- آزمایش هورمونی
- آزمایش ژنتیک
- بیوپسی بیضه
- تصویربرداری
پزشک ممکن است برای تشخیص ناباروری نیاز به تجزیه و تحلیل مایع منی داشته باشد. منی به‌طورکلی از طریق خودارضایی یا قطع رابطه جنسی و انزال منی در یک ظرف تمیز به دست می‌آید. آزمایشگاه نمونه منی شما را تجزیه و تحلیل کرده و آن را از لحاظ مشکلات اسپرم مانند تعداد کم اسپرم و تحرک ضعیف بررسی می‌کند. در برخی موارد نیز ممکن است ادرار برای وجود اسپرم آزمایش شود. آزمایش هورمونی نیز برای تعیین سطح تستوسترون و سایر هورمون‌های مردانه تجویز می‌شود.
آزمایش ژنتیک نیز ممکن است برای تعیین اینکه آیا نقص ژنتیکی باعث ناباروری شده است یا خیر انجام شود. در موارد خاص نیز بیوپسی بیضه برای شناسایی ناهنجاری‌های مؤثر در ناباروری یا بازیابی اسپرم برای تکنیک‌های کمک باروری، مانند IVF انجام می‌شود.
علل ناباروری در زنان
علل ناباروری در زنانشایع ترین علت نازایی زنان عدم تخمک‌گذاری است که در ۴۰% از زنان مبتلا به ناباروری رخ می‌دهد. ممکن است تخمک‌ها به دلایل مختلفی از جمله چاقی یا کمبود پروتئین‌های خاص، بالغ نشوند. تخمک نابالغ ممکن است در زمان صحیح آزاد نشود یا نتواند از لوله‌های فالوپ خارج شود و منجر به باروری شود. از دیگر علل عدم تخمک‌گذاری می‌توان به شرایط نامناسب تخمدان مانند نارسایی اولیه تخمدان (POI) یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، پیری و افزایش سن، اختلالات غدد درون ریز مانند بیماری تیروئید یا مشکلات هیپوتالاموس که بر هورمون‌های تولیدشده توسط بدن تاثیر می‌گذارد، اشاره کرد.
مشکلات ساختاری سیستم تولیدمثل از دیگر علل ناباروری در زنان است. مشکلات ساختاری معمولا شامل وجود بافت غیرطبیعی در لوله‌های فالوپ یا رحم است. اگر لوله‌های فالوپ مسدود شوند، تخمک‌ها قادر به حرکت از تخمدان‌ها به رحم و اسپرم‌ها نیز قادر به رسیدن به تخمدان برای لقاح نخواهند بود. مشکلات ساختاری در رحم می‌توانند باعث ناباروری شوند. برخی از مشکلات ساختاری خاص که می‌توانند باعث ناباروری شوند عبارتند از: آندومتریوز، فیبروم های رحمی، پولیپ‌ها، زخم در رحم از جراحات قبلی، عفونت‌ها یا جراحی، رحم با شکل غیرمعمولی.
دلایل ناباروری در زنان
اگر بافتی که به‌طور معمول قسمت داخلی رحم را تشکیل می‌دهد، در مکان دیگر خارج از رحم رشد کند، آندومتریوز یا نابه‌جایی آستر رحم گفته می‌شود. ما قبلا در مورد علائم آندومتریوز صحبت کرده‌ایم که می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب مربوطه را مطالعه کنید. فیبروم‌های رحمی نیز توده‌هایی هستند که در داخل و اطراف دیوار رحم ظاهر می‌شوند. البته بیشتر زنان مبتلا به فیبروم با باروری مشکلی ندارند و می‌توانند باردار شوند. با‌این‌حال، برخی از زنان مبتلا به فیبروم ممکن است نتوانند به‌طور طبیعی باردار شوند یا ممکن است چندین سقط جنین یا زایمان زودرس داشته باشند.
پولیپ‌ها نیز توده‌های نئوپلاسمی یا تومورهای عمدتا غیرسرطانی در سطح داخلی رحم هستند. پولیپ‌ها می‌توانند در عملکرد رحم دخالت داشته باشند و امکان باروری زنان پس از یکبار بارداری را دشوار کنند. برداشتن پولیپ‌ها با جراحی می‌تواند احتمال بارداری یک زن را افزایش دهد.
از دیگر علل ناباروری زنان می‌توان به مشکلات در چرخه قاعدگی و عفونت‌ها اشاره کرد. چرخه قاعدگی فرآیندی است که بدن زن را برای بارداری آماده می‌کند و مشکل در آن می‌تواند منجر به ناباروری شود. چرخه قاعدگی شامل چندین مرحله است و مشکلات در هر یک از مراحل می‌تواند منجر به مشکل در باروری شود.
علاوه‌بر موراد بالا عفونت‌ها نیز می‌توانند باعث ناباروری در زنان شوند. سوزاک و کلامیدیای درمان‌نشده در زنان می‌تواند منجر به بیماری التهابی لگن شود و لوله‌های فالوپ را مسدود کند. سفلیس درمان‌نشده نیز می‌تواند خطر ابتلا به ناباروری را افزایش دهد. همینطور عفونت‌های مزمن در دهانه رحم و جراحی ضایعات دهانه رحم مرتبط با عفونت پاپیلومای انسانی (HPV) نیز همچنین می‌توانند میزان یا کیفیت مخاط دهانه رحم را کاهش دهند و باردارشدن زنان را دشوار کنند.
باروری در زنان به آزادسازی تخمک‌های سالم توسط تخمدان‌ها بستگی دارد. دستگاه تناسلی باید اجازه دهد تا تخمک به لوله‌های فالوپ رفته و برای لقاح به اسپرم بپیوندد. آزمایش‌های نازایی زنان سعی می‌کنند بفهمند که آیا هر یک از این فرآیندها مختل شده است یا خیر! ممکن است برای تشخیص به یک معاینه فیزیکی نیاز داشته باشید. اما برای تشخیص درست ممکن است آزمایش‌های باروری زیر نیاز باشد:
- آزمایشات تخمک‌گذاری برای اندازه‌گیری سطوح هورمونی
- هیستروسالپنگوگرافی یا عکس برداری رنگی از رحم برای ارزیابی وضعیت رحم و لوله‌های فالوپ و انسداد آن‌ها
- آزمایش خون
- آزمایش AMH یا آزمایش ذخیره تخمدان برای ارزیابی سطح هورمون‌های تخمک‌گذاری و هورمون‌های هیپوفیز
- لاپاراسکوپی برای بررسی تخمدان‌ها و رحم
- سونوگرافی لگن و معاینه لگن برای بررسی بیماری رحم یا تخمدان
- هیستروسکوپی برای بررسی بیماری رحم
- سونوگرافی ترانس واژینال
بدون دیدگاه