روش های کنترل اضافه وزن در بارداری
دوران بارداری یکی از حساس‌ترین دوران‌های زندگی از نظر روحی و جسمی برای هر زنی است. بدن شما در این دوران دچار تغییراتی می‌شود که تابه‌حال تجربه نکرده‌اید. یکی از واضح‌ترین تغییرات در این دوران خاص، افزایش وزن است. وزن را می‌توانیم یکی از مهم‌ترین معیارها برای داشتن یک دوران حاملگی و زایمان بی‌خطر بدانیم. اهمیت این موضوع به‌قدری است که شما حتی قبل از اقدام به بارداری نیز باید به آن توجه کنید. میزان افزایش وزن در هر ماه بارداری معمولا توسط کلینیک‌ها و مراکز بهداشت سنجیده شده و توصیه‌های لازم به شما داده می‌شود. در این مقاله با وزن مناسب در دوران بارداری و همچنین کنترل اضافه وزن در بارداری آشنا می‌شوید. با ما همراه باشید.
اضافه وزن چیست؟
اضافه وزن به وزن بدنی اشاره دارد که بزرگ‌تر از حد طبیعی یا سالم برای یک قد خاص باشد. اضافه وزن به‌طورکلی به‌دلیل وجود چربی‌های اضافه در بدن ایجاد می‌شود. بااین‌حال، این مشکل می‌تواند به‌دلیل عضلات، استخوان یا حتی آب اضافی بدن نیز باشد.
شاخص توده بدن (BMI) یکی از راه‌های تشخیص این است که آیا وزن فرد طبیعی است یا خیر. BMI معیار اندازه‌گیری وزن انسان نسبت به قد است. هرچه BMI بیشتر باشد، احتمال بروز مشکلات سلامتی در اثر اضافه وزن هم بیشتر خواهد بود.
اضافه وزن در بارداری بر اساس شاخص توده بدنی قبل از بارداری تعیین می‌شود. شاخص توده بدنی ۲۵ تا ۲۹/۹ قبل از بارداری به معنی اضافه وزن است. بر اساس اطلاعات سازمان marchofdimes، حدود ۳ زن از هر ۴ زن (۷۵ درصد) در آمریکا اضافه وزن دارند.
چرا وزن‌گیری مادر در دوران بارداری اهمیت دارد؟
وزن‌گیری مناسب مادر در دوران بارداری از سلامت او و جنینش محافظت می‌کند. از همین رو، وزن‌گیری مادر به‌اندازه کنترل اضافه وزن در بارداری اهمیت دارد. چراکه اگر مادر در دوران بارداری دچار کمبود وزن باشد، بیشتر از سایر مادران احتمال دارد به مشکلات زیر مبتلا شود:
- تولد بچه نارس: ممکن است نوزاد خیلی زود و قبل از ۳۷ هفته متولد شود.
- نوزاد با وزن کم: ممکن است وزن نوزاد هنگام تولد کمتر از ۲ کیلو و ۵۰۰ گرم باشد.
به خطر افتادن سلامت جنین:
مادران با وزن کم معمولا ویتامین‌ها و مواد مغذی کافی و لازم را دریافت نمی‌کنند و این موضوع ممکن است برای سلامت جنین خطرآفرین باشد.
افزایش وزن در بارداری از چه ماهی شروع می‌شود؟
بیشتر افزایش وزن در سه ماهه دوم و سوم بارداری اتفاق می‌افتد. میزان افزایش وزن در هر ماه بارداری متفاوت است. بر اساس مجله پزشکی Healthline، افزایش وزن اولیه در ۱۲ هفته اول بارداری بسیار رایج است. در واقع به‌طور متوسط، افراد در سه ماهه اول تنها نیم تا دو کیلوگرم اضافه وزن پیدا می‌کنند. هرچند این مقدار برای همه افراد یکسان نیست.
دلیل افزایش وزن در دوران بارداری چیست؟
دلیل افزایش وزن در دوران بارداری چیست؟رایج‌ترین عواملی که باعث افزایش وزن در بارداری می‌شود، عبارت‌اند از:
- مصرف بیش از حد مواد غذایی
- کمبود فعالیت بدنی
- مصرف داروهایی مانند داروهای ضدافسردگی یا ضدتشنج
- بیماری‌هایی مانند کم‌کاری تیروئید یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
علت افزایش وزن ناگهانی در بارداری چیست؟
افزایش ناگهانی وزن معمولا در سه ماهه سوم بارداری اتفاق می‌افتد. در این دوره افزایش وزن کودک سریع‌تر و رحم منبسط‌تر می‌شود. در نتیجه حجم مایع آمینوتیک (مایع درون کیسه جنین) افزایش می‌یابد. علاوه بر این، موارد دیگری هم وجود دارند که باعث افزایش وزن ناگهانی در بارداری می‌شوند. از جمله این‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش کالری دریافتی:
بسیاری از خانم‌ها به‌محض اطلاع از بارداری، حجم غذای خود را افزایش می‌دهند. این مورد می‌تواند منجر به افزایش چشمگیر وزن در مراحل اولیه بارداری شود.
کمبود خواب:
در طول بارداری به‌دلیل تغییرات هورمونی و جسمی، بدن به استراحت بیشتری نیاز دارد. خواب زیاد در دوران بارداری باعث کمتر شدن فعالیت بدنی و افزایش وزن می‌شود.
دیابت بارداری:
دیابت بارداری می‌تواند باعث افزایش وزن ناگهانی در این دوران شود. در دیابت حاملگی همچنین ممکن است وزن نوزاد همراه با وزن مادر افزایش پیدا کند.
پره اکلامپسی:
پره اکلامپسی یک اختلال بارداری است که با فشارخون بالا و میزان زیادی پروتئین در ادرار مشخص می‌شود. پره اکلامپسی می‌تواند یکی از دلایل افزایش ناگهانی وزن در بارداری باشد.
استرس:
استرس می‌تواند خطر افزایش وزن ناخواسته و ناگهانی را در دوران بارداری افزایش دهد.
عوارض اضافه وزن در دوران بارداری چیست؟
کنترل اضافه وزن در بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است. چراکه افزایش بیش از حد وزن می‌تواند برای مادر و کودک خطراتی را به همراه داشته باشد. از جمله عوارض اضافه وزن در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش وزن در نوزاد:
با افزایش وزن مادر، وزن کودک هم در رحم بیش از حد معمول افزایش می‌یابد. این امر باعث افزایش زیاد وزن کودک هنگام تولد می‌شود.
زایمان دشوار:
اضافه وزن بیش از حد آناتومی کانال زایمان را تغییر داده و زایمان طبیعی را دشوارتر و خطرناک‌تر می‌کند.
خطر بیشتر دیابت بارداری:
افزایش بیش از حد وزن، به‌خصوص در اوایل بارداری، می‌تواند نشانه‌ای از دیابت بارداری باشد. در صورت داشتن اضافه وزن زیاد، پزشک ممکن است آزمایش قند را قبل از زمان استاندارد (۲۷ تا ۲۹ هفته) از شما بگیرد.
چقدر اضافه وزن در بارداری طبیعی و مجاز است؟
علی‌رغم اینکه هیچ دو نفری در بارداری شرایط یکسانی ندارند، اما راهنمایی‌هایی جامعی برای کنترل اضافه وزن در بارداری ارائه شده است. کالج زنان و زایمان آمریکا (ACOG) به همراه موسسه پزشکی (IOM)، بر اساس وزن‌های مختلف، یک دسته‌بندی کلی برای افزایش وزن تهیه کرده‌اند.
به‌طورکلی، دامنه افزایش وزن در کل ۹ ماه بارداری تقریبا بین ۵ تا ۱۸ کیلوگرم است. کسانی که قبل از بارداری اضافه وزن داشته‌اند، طبیعتا باید افزایش وزن کمتری در طول بارداری داشته باشند. این امر برای زنانی که دچار کمبود وزن هستند، برعکس است. ACOG و IOM برای کنترل اضافه وزن در بارداری، مقادیر زیر را تعیین کرده‌اند:
- BMI کمتر از ۱۸/۵: حدود ۱۲/۷ تا ۱۸ کیلوگرم
- BMI از ۱۸/۵ تا ۲۴/۹: حدود ۱۱/۳ تا ۱۵/۸ کیلوگرم
- BMI از ۲۵ تا ۲۹/۹: حدود ۶/۸ تا ۱۱/۳ کیلوگرم
- BMI از ۳۰ به بالا: حدود ۵ تا ۹ کیلوگرم
برای بارداری‌های دوقلو، افزایش وزن کلی از حدود ۱۶/۸ تا ۲۴/۵ کیلوگرم توصیه می‌شود.
| اینستاگرام دکتر نرگس علیان بهترین متخصص زنان و زایمان اصفهان |
مطالب پیشنهادی مرتبط :
دوران یائسگی و بیماری لیکن اسکلروزیس
بدون دیدگاه