مهمترین مطلبی که باید در ارتباط با پساقاعدگی بدانیم چیست؟
پساقاعدگی | به قطع شدن خونریزی قاعدگی برای بیشتر از یکسال به دلایلی غیر از حاملگی، شیردهی و یا درمان‌های دارویی مثل شیمی درمانی پساقاعدگی یا یائسگی یا منوپاز می‌گویند. در دنیای امروز پساقاعدگی هم مثل بلوغ یک تغییر طبیعی و لازم برای انسان شناخته میشود و به نوعی تولدی دوباره است که انسان از فاز هیجانی تولید مثل وارد فازی میشود که آرامش بیشتری دارد. این می‌تواند فرصت‌های متفاوتی را در اختیار انسان قرار دهد. با شروع این دوران چرخه قاعدگی و خونریزی ماهیانه قطع میشود، ذخیره تخمک هایی که پتانسیل فعال شدن دارند به پایان میرسد و بدن دچار تغییرات میشود.
مطالب خواندنی و آموزنده دکتر نرگس علیان متخصص زنان و زایمان اصفهان :
- منظور از ترس از رابطه ی جنسی چیست؟
- انتخاب لباس زیر و نکاتی مهم درباره آن
- آشنایی با هایمن
- نکاتی در مورد شستشوی واژن
- فواید ارگاسم و ارضا شدن برای مردان و زنان
- متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان
- ترشحات سیاه رنگ واژن نشانه چیست ؟
- نشانه های عوارض فیبروم رحمی بزرگ
- عوارض شایع استفاده از آی یو دی
- علائم، روش تشخیص و عوارض دیابت بارداری بر جنین
یائسگی زودرس، یائسگی(پیش رس) اولیه و نارسایی اولیه تخمدان چیست؟
یائسگی ( پساقاعدگی ) زودهنگام و یائسگی اولیه دو موقعیتی هستند که فرد زودتر از سن مشخص شده، علائم پساقاعدگی را تجربه میکند. هردو موقعیت مانع باردار شدن زن می شوند. البته توجه داشته باشید درصورتیکه هیچ دلیل پزشکی یا عمل جراحی برای بروز پساقاعدگی زودهنگام وجود نداشته باشد آن را نارسایی اولیه تخمدان می دانند. این اختلال همچنین به نارسایی زودرس تخمدان هم معروف است.
ناگفته نماند که نام ازکارافتادگی زودرس تخمدان POF مدتهاست دیگر استفاده نمی شود چون آن دسته از زنانی که دچار پساقاعدگی اولیه هستند میتوانند به صورت متناوب تخمک گذاری کنند، خونریزی قاعدگی داشته باشند یا حتی پس از تشخیص ازکارافتادگی تخمدان، باردار می شوند.
این تغییرات در چه زمانی رخ می‌دهند؟
پساقاعدگی | متوسط سنی پساقاعدگی ۵۱ سال است و علایم این تغییر از حدود ۲ الی ۵ سال قبل از وقوع آن شروع می‌شوند. اگر پساقاعدگی زودتر از ۴۰ سالگی شروع شود آن را به عنوان پساقاعدگی زودرس طبقه‌بندی می‌کنند. برخی افراد تغییرات و علائم زیادی را احساس می‌کنند و در برخی دیگر افراد این تغییرات محدود و کم است.
یائسگی به طور طبیعی اتفاقی است که معمولا برای زنان در بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی اتفاق می‌افتد. این اتفاق پس از آنکه خانم، ۱۲ ماه متوالی پریود نشود، یائسگی خوانده میشود، ممکن از پیش از موعد نیز اتفاق بیفتد. یائسگی زودرس نیز مانند هر اتفاق غیرطبیعی دیگر در بدن، می‌تواند مشکلات جدی زیادی را برای فرد به دنبال داشته باشد.
دلایل یائسگی زودرس
یائسگی را برای افراد زمانی یائسگی رودرس می‌نامند که فرد در قبل از چهل سالگی به آن مبتلا شود. این اتفاق که تنها یک درصد از زنان دنیا را درگیر میکند، می‌تواند پیامدهای بسیار سختی را به دنبال داشته باشد. پیامدهایی مانند مرگ زودرس نسبت به زنان دیگر، بیماری‌های عصبی، اختلال در عملکرد جنسی، اختلالات خلقی، پوکی استخوان و ناباروری.
برای آنکه فرد بتواند از این پیامدها جلوگیری به عمل آورد، لازم است که نسبت به دلایل یائسگی زودرس اطلاعاتی را داشته باشد تا بتواند از این اتفاق جلوگیری کند. البته دلیل دقیق و مشخص این اختلال تا به حال مشخص نشده است اما به طور کلی برخی از عوامل را در این اتفاق دخیل دانسته اند که می‌تواند احتمال بروز این مشکل را در زنان زیر ۴۰ سال بیشتر کند. برخی از این دلایل عبارتند از:
- نارسایی تخمدان‌ها
- برخی از مداخلات پزشکی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی
- عمل جراحی بر روی تخمدان یا رحم یا برداشتن تخمدان یا رحم
- استفاده از دخانیات و سیگار
- ارثی بودن یائسگی زودرس در خانواده و داشتن سابقه آن
- درگیر بودن با ناهنجاری‌های کروموزومی
- ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی
- ابتلا به HIV یا ایدز
- داشتن عفونت‌های خاص مانند اوریون
- کمبود ذخایر تخمدان
ارتباط پساقاعدگی و پوکی استخوان چیست؟
نبود استروژن باعث کاهش تراکم استخوان میشود. ورزش خطر ابتلا به پوکی استخوان را در پساقاعدگی کاهش می‌دهد. اگر در خانواده سابقه پوکی استخوان دارید باید تراکم استخوان سنجیده شود و میزان کلسیم و ویتامین D بدن هم بررسی شود. در صورت لزوم، در دوران پساقاعدگی مصرف مکمل ویتامین D و کلسیم تحت نظر پزشک توصیه میشود.
آیا راهی برای پیش‌بینی وقوع پساقاعدگی وجود دارد؟
بله، البته قطعا نمی‌توان وقوع پساقاعدگی را مشخص کرد ولی می‌توان در ارتباط با احتمال وقوع آن حدسیاتی زد. با اندازه گیری سطح FSH و AMH می‌توان حدسیاتی در ارتباط با وقوع پساقاعدگی زد. از طرفی زمان شروع پساقاعدگی و احتمال بروز پساقاعدگی زودرس به عوامل ارثی بستگی دارند. اگر مادر و یا بستگان درجه یک دچار پساقاعدگی زودرس شده باشند احتمال وقوع آن بالا می‌رود.
آیا راهی برای به تاخیر انداختن پساقاعدگی وجود دارد؟
ورزش می‌تواند پساقاعدگی را به تاخیر بیاندازد. علاوه بر آن قرص‌های هورمونی ضد بارداری اگر منعی برای مصرف نداشته باشند میتوانند در وقوع پساقاعدگی تاخیر ایجاد کنند. درمان اصلی برای به تاخیر انداختن پساقاعدگی مخصوصا در کسانی که به پساقاعدگی زودرس دچار شده‌اند و یا به دلایل پزشکی رحم و تخمدان‌هایشان را از بدن خارج کرده‌اند هورمون‌درمانی زیر نظر پزشک است.
آیا اگر کسی دیر به دیر (مثلا هر سه ماه یکبار) پریود شود ذخیره تخمک‌هایش طولانی‌تر باقی خواهد ماند و دیرتر به دوران پساقاعدگی میرسد؟
خیر، دیر به دیر پریود شدن به معنی باقی ماندن تخمک ها نیست. به کسی که دیر به دیر پریود میشود توصیه می‌کنیم که با مراجعه به پزشک هورمون‌های جنسی، تیروئید و پرولاکتین خود را چک کند.
فردی که رحم و تخمدان خود را خارج کرده و تحت درمان با هورمون‌های خوراکی قرار دارد همچنان میل جنسی کمی دارد، چه راهکاری را برای افزایش میل جنسی پیشنهاد میکنید؟
استفاد از مواد لوبریکانت (روان کننده) و استفاده از ژ‌‌‌ل‌های هورمونی موضعی در محل واژن به جای هورمون خوراکی.
علائم دوران پساقاعدگی چه مدتی ادامه دارد؟
متاسفانه جوابی برای این سوال وجود ندارد و فرد به فرد فرق میکند. اگر شرایط جسمانی و فیزیکی شما اجازه می دهد، مثلا ریسک بیماری‌های قلبی عروقی و یا سرطان سینه وجود ندارد با مراجعه به پزشک ممکن است هورمون درمانی را شروع کنید.
آیا اختلالات عملکرد تیروئید، مثل کم‌کاری و یا پرکاری تیروئید،روی پساقاعدگی تاثیر دارد؟
بله،عملکرد صحیح تیروئید بسیار مهم است. اگر علائمی مثل خستگی، بی‌حوصلگی، فاصله زیاد بین دو خونریزی قاعدگی دارید حتما برای آزمایش تیروئید و درمان تحت نظر پزشک اقدام کنید.
بدون دیدگاه