علت خونریزی بعد از رابطه جنسی چیست ؟

چرا بعد از رابطه دچار خونریزی می شویم؟

خونریزی بعد از رابطه به چه معناست؟ خونریزی پس از رابطه (Postcoital bleeding) به خونریزی ناحیه تناسلی به‌خصوص واژن خانم بعد از برقراری رابطه جنسی اشاره دارد. تخمین زده شده است که ۰.۷ تا ۹ زنان غیر یائسه خونریزی بعد از رابطه جنسی را تجربه می‌کنند. از طرفی، ۶۳ درصد از خانم‌های یائسه به‌دلیل خشکی واژن، ممکن است دچار این مشکل شوند.

اما خونریزی بعد از رابطه جنسی چه دلایلی می‌تواند داشته باشد؟ اگرچه خونریزی خفیف گاه‌به‌گاه معمولاً دلیلی برای نگرانی ندارد اما اگر عوامل خطر خاصی دارید یا یائسگی را پشت سر گذاشته‌اید، خونریزی پس از مقاربت مستلزم مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان اصفهان  است.

از نظر پزشکان اگر خونریزی واژینال بعد از رابطه جنسی مربوط به قاعدگی یا برقراری اولین رابطه جنسی باشد، جز خونریزی بعد از رابطه محسوب نمی‌شود. خونریزی بعد از رابطه خطرناک است اگر نشانه‌ای از عفونت، بیماری‌های زنانگی یا سرطان رحم باشد. در ادامه این مطلب به جزئیات بیشتری از علت خونریزی واژن در هنگام یا بعد از رابطه جنسی، خونریزی بعد از رابطه بعد از زایمان، خونریزی بعد از رابطه در بارداری، خونریزی بعد از رابطه بدون دخول و درمان خونریزی بعد از رابطه اشاره خواهیم کرد.

مطالب خواندنی و آموزنده دکتر نرگس علیان متخصص زنان و زایمان اصفهان :

• زخم دهانه رحم و هرآنچه باید بدانید :
• متخصص زنان زایمان اصفهان 
• برداشتن رحم – لاپاراسکوپی هیسترکتومی
• متخصص زنان و زایمان اصفهان دکتر نرگس علیان 
• ترک های پوستی در بارداری
• ایمپلنت ضد بارداری

علت خونریزی واژن در هنگام یا بعد از رابطه جنسی چیست؟

یکی از سوالات رایج بسیاری از خانم‌ها این است که چرا بعد از نزدیکی دچار لکه‌بینی می‌شوم؟ خونریزی بعد از رابطه جنسی از نظر پزشکی ممکن است در هر سنی رخ دهد. در افراد جوان‌تر که به یائسگی نرسیده‌اند، منبع خونریزی معمولا دهانه رحم است که به‌صورت خونریزی یا لکه‌بینی واژینال خود را نشان می‌دهد. در زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، منبع خونریزی متنوع‌تر است. می‌تواند ناشی از دهانه رحم، رحم، لابیا و مجرای ادرار باشد.

از نظر علت خونریزی بعد از نزدیکی، سرطان دهانه رحم بزرگترین نگرانی است. این مسئله برای خانم‌های یائسه بیشتر صادق است. با این حال، خونریزی پس از رابطه به احتمال زیاد ناشی از یک بیماری شایع است. به طور کلی، از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

جراحت می‌تواند علت خونریزی بعد از رابطه جنسی باشد .

اصطکاک و ساییدگی بیش‌ازحد حین رابطه جنسی می‌تواند به‌راحتی باعث پارگی و بروز بریدگی‌های کوچک در بافت‌های حساس ناحیه تناسلی به‌خصوص واژن شود. گاهی خونریزی بعد از نزدیکی بدون دخول در اثر جراحت لابیا و مجرای ادرار اندام تناسلی است. این مسئله معمولا بعد از تجاوز یا تجربه روابط جنسی خشن رخ می‌دهد.

زایمان طبیعی نیز می‌تواند باعث کشیدگی و پارگی بافت‌های واژن شود و گاهی اوقات آن‌ها را آسیب‌پذیرتر کند. به‌همین‌دلیل، خونریزی بعد از رابطه بعد از زایمان گاهی طبیعی است. معمولا در اولین رابطه جنسی، یک بخش کوچک از پوست واژن به نام پرده بکارت کشیده و پاره شده و باعث خونریزی جزئی می‌شود. اما در این شرایط خونریزی بعد از رابطه چند روز طول می‌کشد؟ این مسئله ممکن است ۱ تا ۲ روز طول بکشد.

رابطه در پریودی یا نزدیکی قاعدگی نیز می‌تواند باعث ایجاد جراحت و خونریزی بعد از رابطه جنسی شود. زیرا سطح استروژن بدن بسیار کاهش پیدا کرده است و واژن، دهانه رحم و رحم بسیار آسیب‌پذیر هستند. از طرفی ممکن است بخشی از خون مشاهده شده ناشی از قاعدگی باشد. به‌همین‌دلیل، نزدیکی قاعدگی اصلا توصیه نمی‌شود. قابل ذکر است که برخی از خانم‌ها به‌دلیل ناهنجاری‌های آناتومیکال، شکل متفاوتی از اندام تناسلی را دارند که ممکن است احتمال اصطکاک دردناک و پارگی آن حین رابطه افزایش دهد.

خشکی واژن از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی

بافت‌های تولیدکننده مخاط مانند مواردی که در دیواره واژن هستند، ممکن است به دلایل مختلفی قدرت تولید ترشحات مخاط حین رابطه جنسی را از دست بدهند و خانم دچار خشکی واژن شود. هنگامی‌که پوست خشک می‌شود در برابر آسیب بسیار آسیب‌پذیر می‌شود.

معمولا علت خونریزی بعد از سکس خانم‌های یائسه همین مسئله است. زیرا بدن با شوک کاهش سطح استروژن مواجه شده است. استروژن هورمونی است که مسئول تنظیم دستگاه تناسلی شماست. از سایر علل خشکی واژن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سندرم تناسلی-ادراری یائسگی (GSM)

بروز این عارضه در افرادی‌که در دوران پیش از یائسگی یا بعد از آن هستند، شایع‎ است. کاهش سطح استروژن بدن باعث آتروفی واژن و کاهش ضخامت و کشش بافت آن می‌شود. در کنار کاهش ترشحات مخاط، خشکی واژن در این شرایط طبیعی است.

• آسیب یا برداشتن تخمدان

حوادث شدیدی که به تخمدان‌ها آسیب می‌رسانند یا شرایطی که منجر به برداشتن آن‎ها می‌شوند، بزرگترین منبع استروژن بدن را از حذف می‌کنند. کاهش استروژن مساوی با بروز خشکی واژن است. سطوح پایین استروژن خاصیت ارتجاعی واژن شما را کاهش می‌دهد. بافت‌های واژن شکننده‌تر می‌شوند، جریان خون کمتری دارند و بیشتر در معرض پارگی و تحریک هستند. این مسئله می‌تواند منجر به ناراحتی، درد و خونریزی در حین رابطه جنسی شود.

• زایمان و شیردهی

اگرچه در دوران بارداری، سطح استروژن بسیار بالاست اما میزان این هورمون تقریبا بلافاصله پس از زایمان کاهش می‌یابد، زیرا می‌تواند در تولید شیر مادر اختلال ایجاد کند. بنابراین خونریزی بعد از رابطه بعد از زایمان گاهی به این علت است.

• داروهایی که با استروژن تداخل می‌کنند یا بدن را کم آب می‌کنند.

خشکی واژن می‌تواند ناشی از مصرف داروهای ضد استروژن، داروهای سرماخوردگی یا آنفولانزا، استروئیدها، آرام‌بخش‌ها، چندین داروی ضد افسردگی و مسدودکننده‌های کلسیم یا کانال بتا باشد.

• مواد شیمیایی و سایر محرک‌ها

آلرژن‌ها و مواد شیمیایی موجود در جکوزی‌ها، استخرها، محصولاتی مانند شوینده‌های لباسشویی، روان‌کننده‌های معطر و کاندوم‌ها همگی می‌توانند باعث خشکی واژن شوند.

• دوش گرفتن

حمام مکرر می‌تواند بافت‌های واژن را تحریک و خشک کند.

• انجام آمیزش قبل از برانگیختگی

در طول برانگیختگی جنسی، بافت‌های واژن روان‌کننده‌های طبیعی ترشح می‌کنند که به جلوگیری از خشکی و اصطکاک آسیب‌رسان به واژن در حین مقاربت کمک می‌کند.

• بارداری از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی

خونریزی بعد از رابطه در بارداری تاحدودی شابع است. زیرا بارداری باعث تغییرات عمده هورمونی می‌شود که می‌تواند بافت‌های واژن را مستعد آسیب کند. در مورد هر نوع خونریزی شدید یا طولانی در اوایل بارداری با پزشک صحبت کنید. برای خونریزی واژینال در اواخر بارداری به‌دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید، زیرا می‌تواند نشانه‌ای از زایمان زودرس یا سقط جنین باشد.

• عفونت‌ از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی

هر نوع عفونتی می‌تواند باعث التهاب بافت‌های واژن شود و آن‌ها را آسیب‌پذیرتر کند. مواردی چون:

1. عفونت‌های قارچی یا مخمری
2. بیماری التهابی لگن
3. التهاب دهانه رحم
4. واژینیت و عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک

• پولیپ یا فیبروم دهانه رحم یا آندومتر علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

پولیپ‌ها رحم و فیبروم‌های رحم توده‌های کوچک غیر سرطانی هستند. آن‌ها معمولاً روی پوشش دهانه رحم یا رحم، به‌ویژه در افراد غیر یائسه رشد می‌کنند و می‌توانند باعث درد و خونریزی از عروق خونی کوچک شوند. معمولا علت خونریزی بعد از نزدیکی و رابطه جنسی در طول چندین مقاربت همین مسئله است.

• اکتروپیون دهانه رحم علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

گاهی سلول‌های غده‌ای از داخل کانال دهانه رحم به طور غیر طبیعی در خارج از دهانه رحم یعنی به سمت واژن رشد می‌کنند. این وضعیت معمولاً بدون درمان برطرف می‌شود، اما می‌تواند باعث لکه‌بینی و خونریزی واژن شود و به‌عنوان علت خونریزی واژن هنگام رابطه محسوب شود.

• اندومتریوز علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

اندومتریوز باعث می‌شود که بافت‌های آندومتر، بافت‌هایی که رحم را می‌پوشانند، در خارج از رحم رشد کنند. این مسئله می‌تواند باعث التهاب، معمولا در ناحیه لگن و پایین شکم شود. در این شرایط خونریزی بعد از رابطه طبیعی است.

• دیسپلازی دهانه رحم علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

دیسپلازی دهانه رحم زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیر طبیعی و پیش‌سرطانی در پوشش کانال دهانه رحم رشد کنند. این توده‌ها می‌توانند باعث تحریک و در نهایت آسیب به بافت‌های اطراف، به‌ویژه در هنگام مقاربت شوند.

• اختلالات انعقادی علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

بیماری‌هایی که باعث خونریزی یا لخته شدن غیر طبیعی می‌شوند، می‌توانند خطر خونریزی پس از مقاربت را افزایش دهند. البته مصرف داروهای رقیق‌کننده خون نیز ممکن است این اثر را داشته باشد.

• سرطان‌ها علت خونریزی بعد از رابطه جنسی

سرطان‌هایی که بر سیستم تناسلی یا دستگاه ادراری تناسلی تأثیر می‌گذارند می‌توانند بافت‌های واژن و سطوح هورمونی بدن را تغییر دهند و آن‌ها را آسیب‌پذیرتر کنند. خونریزی بعد از رابطه جنسی از علائم شایع سرطان دهانه رحم و رحم است.

بنابراین با توجه به علل ذکر شده در پاسخ به سوال آیا خونریزی واژن بعد از رابطه جنسی خطرناک است؟ می‌توان گفت بله و باید خونریزی بعد از رابطه زناشویی را جدی بگیرید.

نحوه صحیح تشخیص خونریزی بعد از رابطه

پزشک متخصص زنان و زایمان اصفهان هنگام ویزیت یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و از شما در مورد سوابق پزشکی سوالاتی می‌پرسد. در صورت مشکوک شدن پزشک به بیماری خاصی احتمالا دستور انجام آزمایشات زیر را می‌دهد:

1. آزمایش‌های کشت برای تشخیص عفونت
2. بیوپسی از توده‌های غیر طبیعی
3. سونوگرافی ترانس واژینال
4. کولپوسکوپی
5. بیوپسی آندومتر
6. آزمایشات خون
7. یک تست بارداری (زیرا گاهی خونریزی بعد از رابطه نشانه بارداریست)

درمان خونریزی واژن بعد از رابطه جنسی

در بسیاری از موارد، هیچ علت مشخصی برای خونریزی پس از مقاربت وجود ندارد. در این شرایط می‌توانید از انواع درمان خانگی خونریزی بعد از رابطه استفاده کنید. مواردی چون:

• هیدراته نگهداشتن بدن با مصرف آب فراوان
• استفاده از روان‌کننده‌های مبتنی بر آب یا سیلیکون پیش از مقاربت برای کنترل خشکی واژن
• اجتناب از اعمال جنسی پرخاشگرانه
• استفاده از مرطوب‌کننده‌های واژن به‌صورت روزانه
• اجتناب از محصولات زنانه معطر
• استفاده از کاندوم، به‌ویژه زمانی‌که با شرکای جنسی مختلف درگیر هستید.
• صحبت کردن با شریک جنسی خود در مورد اضطراب و بی‌میلی در رابطه جنسی
• تلاش برای تحریک شدن قبل از برقراری رابطه جنسی
• مصرف مواد غذایی حاوی استروژن‌های گیاهی یا فیتواستروژن (مانند تخم کتان، روغن زیتون، دانه کنجد، گردو و بادام)، ویتامین E و امگا ۳

انواع روش‌های درمان پزشکی خونریزی بعد از رابطه جنسی

در صورت موثر نبودن درمان خانگی، باید به فکر درمان پزشکی تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان باشید. از روش‌های رایج درمان لکه‌بینی حین رابطه جنسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. استفاده از مرطوب‌کننده‌های واژن
2. مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌هایی مانند سوزاک، سیفلیس و کلامیدیا
3. مصرف داروها برای عفونت‌های ویروسی
4. جراحی، کرایوتراپی یا الکتروکوتر در موارد اکتروپیون دهانه رحم
5. برداشتن پولیپ‌ها، به‌ویژه پولیپ‌هایی که باعث خونریزی قابل توجه می‌شوند.
6. جراحی یا درمان سرطان
7. استروژن‌درمانی واژن با دوز کم، به‌شکل کرم، شیاف یا حلقه برای خشکی واژن

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هر زمانی‌که خونریزی پس از مقاربت شدید، مکرر یا بیش از چند ساعت ادامه داشت، با پزشک مشورت کنید. به‌خصوص اگر همزمان با علائم زیر باشد:

• سوزش واژن یا خارش واژن
• خروج ترشحات غیر طبیعی از واژن
• درد شدید شکم
• حالت تهوع، استفراغ یا بی‌اشتهایی
• سوزش هنگام ادرار یا در حین مقاربت
• درد پایین کمر
• خستگی و ضعف غیر قابل توضیح
• سردرد یا سبکی سر
• رنگ‌پریدگی پوست